Ве информираме дека во периодот од 01.02.2025 – 28.02.2025 година на сметката на Отворен задолжителен пензиски фонд Сава пензиски фонд, пристигнаа приливи од камати од инвестиции во домашни државни обврзници, во износ од 123.530.878,00 денари и прилив од камата од инвестиции во странска државна обврзница во износ од 85.951,25 долари.
Во истиот период на сметката на Сава пензиски фонд, Отворен задолжителен пензиски фонд, пристигнаа приливи од дивидендии тоа:
ЕУР 109.269,22 од компанијата SIEMENS AG и
УСД 3.952,55од компанијата APPLE INC.
Во истиот период, на сметката на Отворен доброволен пензиски фонд Сава пензија плус, пристигнаа приливи од камати од инвестиции во домашни државни обврзници, во износ од 3.623.822,00 денари, прилив од камата од инвестиции во странски државни обврзница во износ од 2.660,00 долари и прилив од дивиденда и тоа:
ЕУР 4.134,78 од компанијата SIEMENS AG и
УСД 135,45 од компанијата APPLE INC.
Овие приливи кои се резултат на инвестирањето на пензиските заштеди акумулирани во пензиските фондови, им припаѓаат на членовите и на пензионираните членови на фондовите и влијаат на нивните пензиски заштеди.
Супервизор на капитално финансирано пензиско осигурување е Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) (02) 3224 229, www.mapas.mk
8 Март е ден кога се слави силата, визијата и лидерството на жената. Ден кога сакаме да ја нагласиме нивната улога во изградба на посигурна иднина за сите генерации.
Во Сава пензиско друштво а.д. Скопје горди сме што на раководни позиции доминираат жени. Горди сме што во нашата работна средина мешаните тимови не се само правило, туку се и клуч за успех. Различните перспективи и искуства ни овозможуваат донесување правилни одлуки, унапредување на работните процеси и овозможување квалитетна услуга за корисниците. Ние веруваме дека различностите водат до подобри резултати, независно дали се работи за истражување на пазарот и продажба, инвестициски стратегии или грижа за корисниците, синергијата помеѓу машките и женските колеги ја прави динамична и продуктивна работната средина. Истражувањата покажуваат дека компаниите кои имаат жени на раководни позиции, се поотпорни на криза, носат подобри одлуки и имаат повисок степен на иновации.
Сведоци сме на менување на финансиската индустрија. Но, во целиот тој процес на менување, постои една константа: Потребата за сигурна иднина преку паметно планирање на пензиската заштеда. Сава пензиско друштво а.д. Скопје, како лидер во областа на пензиските фондови, со најголема одговорност и професионалност управува со истите.
Жените и паметното планирање на пензиска заштеда
Живееме во време во кое старосната граница на населението се зголемува, а со тоа потребата за долгорочно финансиско планирање станува клучен фактор за сигурна иднина.
Истражувањата покажуваат дека жените често имаат прекин во кариерата поради семејни обврски и дека во просек имаат пониски приходи од мажите што би можело да влијае на износот на нивната пензија. Затоа е важно за секоја жена да преземе контрола над своите финансии. Во Сава пензиско друштво а.д. Скопје работиме на подигнување на свеста кај жените за тоа колку е важна нивната пензиска заштеда.
Дали сте размислувале за ваша дополнителна пензија од 3 столб кога ќе се пензионирате? Дали имате идеја колкав износ на дополнителна пензија посакувате?
Наша цел е да и овозможиме на секоја жена, независно од нејзината кариера и работен век, да има финансиска стабилност во пензионерските денови.
8 Март е ден кога треба да ги инспирираме сите жени дека се способни и мудри и дека можат да преземат лидерска улога и постигнат успех во било која сфера од нашето општество. Јас и моите колеги од Сава пензиско друштво а.д. Скопје цврсто веруваме дека едукацијата игра клучна улога во подобрување на животот на жената и благосостојбата на нашето општество.
Секој човек заслужува да живее достоинствен живот без страв од предрасуди и нееднаквост. Сепак реалноста често е поинаква – луѓето од целиот свет често се соочуваат со дискриминација поради нивниот пол, возраст, религија, здравствена состојба или екомномска положба.
Обединетите нации и UNAIDS како симбол на борба против неправдите кои ги ограничуваат човековите права и потребата за праведно и инклузивно општество, 1 Март го прогласија за Ден на нулта дискриминација.
Денот на нулта дискриминација не е само симболичен датум, тоа е потсетник дека секој ден треба да се бориме за правично и хумано општество. Нашите разлики не се причина за поделба, туку богатство што нè прави посилни.
Да работиме заедно за свет каде што сите луѓе се прифатени, вреднувани и почитувани-без дискриминација.
ШТО ЗНАЧИ НУЛТА ДИСКРИМИНАЦИЈА?
Нулта дискриминација, постоење на исти можности за сите, без разлика на нивните различности. Тоа значи:
Овозможување пристап до образование и здравство за сите
Еднакви можности за вработување
Почитување на индивидуалните слободи и избори
Борба против говорот на омраза и насилство
Дискриминацијата често може да биде очигледна, но често е и суптилна во начинот на кој се однесуваме кон луѓето, во можностите што им се одземаат или во стигмата што ги опкружува.
КАКО МОЖЕ ДА ПРИДОНЕСЕМЕ ЗА НЕЈЗИНО НАМАЛУВАЊЕ?
Секој од нас може да направи разлика. Еве неколку начини:
Едукација и подигнување на свеста да ги разбереме причините и последиците на дискриминацијата
Поддршка на ранливите групи, да им дадеме глас на оние кои често се маргинализирани
Застапување на еднаквост, да повикаме на промени во закони и политики
Мали дела на добрина, да бидеме љубезни и да се однесуваме со почит кон сите
ЗАЕДНО КОН ПОДОБАР СВЕТ!
Како општествено одговорна компанија, Сава пензиско друштво а.д Скопје не прифаќа и не толерира никакви форми на дискриминација, вознемирување, експлоатација или други етички прекршувања.
Ова е клучен дел од нашата корпоративна култура со која преку јасни политики и правила, дефиниран етички и корпоративен кодекс, едукација, обуки на вработените и учества во кампањи поврзани со дискриминација, се обидуваме да направиме позитивни промени, не само за вработените туку и за поширокото опкружување.
Наша стратешка цел е да помогнеме во процесот на создавање на општество кое се гради на почитување, инклузија и поддршка наместо осуда и презир. Вклученоста и поддршката на ранливите групи и активностите кои ги организираме за запознавање и почитување на религиите, минатата година ни ја донесоа наградата за „Поддршка на заедницата“ на првите Ability Awards организирани во нашата држава.
И понатаму ќе продолжиме да бидеме амбасадори кои ќе шират почит, доверба, уважување на туѓото мислење, туѓото уверување, вера, обичаи и трпеливост. Ќе ги почитуваме различностите и ќе работиме на подигнување на свеста за почитување на човековите права, безбеден живот без насилство, омраза, непочитување и понижување.
Македонскиот пензиски систем има три столба. Првиот столб е државниот – Фондот на ПИОСМ. Вториот и Третиот столб го сочинуваат приватните пензиски фондови.
За оние вработени кои се членови на втор столб, 12,8% од бруто платата одат во првиот столб и се користат за исплата на пензии на тековните пензионери. Износот од 6% од бруто платата кој се издвојува во втор пензиски столб, оди на лична индивидуална сметка на секој член и е дел од неговиот личен имот.
Средствата уплатени во вториот столб се инвестираат дома и во странство и со тоа нивната вредност се одржува и расте до моментот на пензионирање, а и по пензионирањето во зависност од избраниот начин на исплата.
Населението старее, стапката на емиграција е висока, а намалено работоспособно население значи неможност за финансирање на идните пензии едиствено од првиот столб, без оглед на можните сценарија.
Вашата идна пензија од втор столб најмногу ќе зависи од висината на уплатените средства на Вашата сметка, наплатените надоместоци, приносите кои ги остварило Вашето пензиско друштво и од видот на избраниот пензиски модалитет.
Според сегашните услови, правото на старосна пензија се остварува со навршување на 62 години за жени и 64 години за мажи и со остварен работен стаж од минимум 15 години.
Осигуреник кој не се стекнал со право на старосна пензија поради тоа што нема нема пензиски стаж од најмалку 15 години, средствата од вториот столб ќе може да ги користи по навршување на 65 години возраст.
Средствата уплатени во задолжителниот пензиски фонд на осигуреникот, заедно со заработените средства преку инвестирање, се наследни и влегуваат во оставинска маса, само доколку нема поднесено барање и не е остварено право на семејна пензија од членови на семејството со право на семејна пензија.
Средствата на пензиските фондови се вложуваат во акции, удели во инвестициски фондови, обврзници, депозити во домашни банки и останати инструменти кои ги исполнуваат условите дефинирани во важечките законски и подзаконски акти.
Средствата на пензиските фондови се вложуваат за да се оствари соодветен принос на долг рок. Во кратки временски периоди нормално е да има и падови и растови, но целта е во подолг период да се оствари долгорочна стапка на принос која ќе ја сочува куповната сила, односно ќе биде повисока од инфлацијата во истиот период.
Пензиската заштеда, т.е. висината на средства се пресметува како производ од бројот на сметководствени единица и вредноста на сметководствената единица на даден датум
Вкупен износ = број на СЕ (сметководствени единици) * вредност на СЕ
За разлика од банките и инвестициските фондови, пензиските фондови се обврзани да објавуваат реални стапки на принос, кои со наједноставен пристап се добиваат кога од номинална стапка на принос (или каматна стапка кај депозити) се одзема стапката на инфлација. Приносот во реален износ го претставува остварениот принос на фондот за даден временски период прилагоден за стапката на трошоци на живот..
Доброволното пензиско осигурување е правилниот избор доколку сакате долгорочен раст на заштедите наменети за дополнителна пензија и одржување на нивото на животен стандард и по пензионирањето.
Член на доброволен пензиски фонд стекнува право на пензиски надоместок најрано 10 години пред возраста за стекнување на право на старосна пензија во согласност со Законот за пензиско и инвалидско осигурување. Членот има право на избор од следните опции:
Средствата уплатени во доброволниот пензиски фонд, заедно со заработените средства преку инвестирање, во случај на смрт на осигуреникот се наследни и влегуваат во оставинска маса на тој член.
Пензиските друштва нудат можност на правните субјекти да формираат професионална пензиска шема за своите вработени со што би им помогнале да имаат подобар животен стандард во пензионерските денови.
Ве информираме дека во месец декември 2024 година на сметката на Отворен задолжителен пензиски фонд Сава пензиски фонд, пристигнаа приливи од камати од инвестиции во домашни државни обврзници, во износ од 131.813.209,00 денари.
Во истиот период на сметката на Сава пензиски фонд, Отворен задолжителен пензиски фонд, пристигнаа приливи од дивиденди во вкупен износ од 701.091,80 долари и 145.653,32 евра, од кои ги издвојуваме:
ЕУР 73.708,48од компанијата SHELL PLC;
УСД 131.194,05 од инвестицискиот фонд ISHARES MSCI WORLD ETF;
УСД 146.921,89 од инвестицискиот фонд VANGUARD FTSE PACIFIC ETF;
УСД 54.055,01од инвестицискиот фонд FIDELITY FINANCIALS ETF;
УСД 49.490,80од инвестицискиот фонд VANECK GOLD MINERS ETF.
Во истиот период, на сметката на Отворен доброволен пензиски фонд Сава пензија плус, пристигнаа приливи од камати од инвестиции во домашни државни обврзници, во износ од 5.015.249,00 денари, прилив од дивиденда во вкупен износ од 17.577,14 долари и 4.379,21 евра, од кои ги издвојуваме:
ЕУР 2.497,71од компанијата SHELL PLC;
УСД 5.786,69 од инвестицискиот фонд VANGUARD FTSE PACIFIC ETF;
УСД 1.515,56 од инвестицискиот фонд ISHARES CORE S&P MIDCAP ETF;
УСД 1.326,95 од инвестицискиот фонд FIDELITY FINANCIALS ETF;
УСД 1.245,33 од инвестицискиот фонд VANECK GOLD MINERS ETF и
УСД 1.195,76 од инвестицискиот фонд ISHARES GLOBAL CLEAN ENERGY.
Овие приливи кои се резултат на инвестирањето на пензиските заштеди акумулирани во пензиските фондови, им припаѓаат на членовите и на пензионираните членови на фондовитеи влијаат на нивните пензиски заштеди.
Супервизор на капитално финансирано пензиско осигурување е Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) (02) 3224 229, www.mapas.mk
Често во секојдневието слушаме за секакви видови на „реформи“. Сепак, постојат различни типови на реформи со различна комплексност. Некои реформи бараат мали промени и даваат резултати веднаш, а некои реформи бараат големи и сложени промени, а резултатите се добиваат по неколку години, а можеби и по неколку децении. Поводот за овој текст е што во изминатиот период се слушаат заложби, од некои срамежливо, а од некои јавни залагања за уривање на капитално финансираниот пензиски систем во рамките на вториот столб и на краток рок да го решат проблемот на недостигот на средства во државниот Фонд на ПИОСМ. Но, прашањето е што после тоа? Во овој краток текст ќе направиме кратка споредба помеѓу пензиската реформа од 2003 година и земјоделско-иригационата реформа од доцните 40-ти и раните 50-ти години на минатиот век. Имено, во тоа време, поради променливост на издашноста на изворите на водите, се започнува процесот на изградба на акумулации во Северна Македонија, односно започнува изградбата на првите вештачки езера во Северна Македонија. Акумулацијата на вода во вештачките езера е наменета за наводнување и производство на храна и избегнување на периоди на суша, како и за производство на електрична енергија. Од друга страна пак, поради променливост на издашноста на изворите во Фондот на ПИОСМ кој треба да го сфатиме како река која се полни од извор, односно од придонесите и кој се троши како пензија за тековните пензионери, Северна Македонија се одлучува да прави пензиска реформа по препорака и насоки од Светска банка. Како главна причина за правење на пензиска реформа со формирање на тростолбен пензиски систем и основање на приватни пензиски фондови се демографските промени во државата, односно стареењето на населението во државата и иселувањето од државата кое постојано одржува висока стапка. Демографските промени значат намалување на изворот на придонеси од плати во иднина. Слично на суша која доаѓа за капацитетот на водата, а таа вода служи за наводнување и производство на храна, реално е да се очекува “суша“ кај приливот на средства во Фондот за ПИОСМ кој треба да служи за исплата на пензии на тековните пензионери. Кога станало јасно дека доаѓа суша, а знаеме дека за реката на ПИОСМ доаѓа уште поголема суша, јасен бил заклучокот дека треба да се направат акумулации, односно вештачки езера во вид на пензиски фондови. Онака како што за да се превенира недостиг на вода, се направила брана која треба да ја акумулира водата за подоцна да се користи истата за наводнување на полињата, односно се пристапило кон изградба на акумулации, така и заради очекуваната “суша“ кај придонесите кои одат во Фондот за ПИОСМ, пристапено е кон формирање на приватните пензиски фондови каде се собираат пензиски заштеди и се гради акумулацијата која понатаму расте. Вештачките езера се акумулација на вода наменета за наводнување и производство на храна, но приватните пензиски фондови се акумулација за чија намена можеме да кажеме дека е пандан на наводнување и производство на храна, но и за производство на струја, поради ефектот на капитализација на средствата и остварување на принос на тие средства. Преку реформираниот тростолбен пензиски систем, реката на ПИОСМ не може да пресуши бидејќи добар дел од товарот за наводнувањето, односно исплатата на пензии паѓа на приватните пензиски фондови. Ваквата поставеност на пензискиот систем во Северна Македонија ќе донесе видливи резултати кон ПИОСМ по започнувањето на редовната исплата на пензии од втор столб која се очекува да започне во периодот 2029-2031 година. Храбра реформа, тешка за државата, со силен ефект на буџетот, исто како што биле високи трошоците за градењето на вештачките езера. Денес, децении подоцна сите ги чувствуваме ефектите од тие езера со континуиран дотур на свежа вода за пиење и вода за наводнување, до толку што тие ефекти ни станале толку нормални, очекувани што не ги ни забележуваме. Исто ќе биде и со реформираниот пензиски систем кога голем дел од пензионерите ќе бидат членови и на ПИОСМ и на вториот столб, кога самостојно, незабележливо ќе си функционира стабилен пензиски систем. Се друго што би се преземало би било креирање на директен товар на поединецот. Што би се случило доколку државата одлучи да ја испразни акумулацијата и да ги национализира приватните пензиски фондови? Тогаш, на краток рок ќе имаме и наводнување и производство, и струја додека да се испразни езерото, но нема да имаме струја ниту на среден ниту на долг рок. За многу кратко време потоа, ќе останеме без наводнување, без производство и без струја во целост. Реката ќе тече, но не знаеме колку, па потоа ќе стане поточе, а на крајот на местото каде се наоѓало вештачкото езеро ќе имаме едно големо пресушено поле. Приватните пензиски фондови каде што средствата во фондовите се лична сопственост на членовите се единствен начин за да одржиме солвентен пензиски систем и солвентен државен пензиски фонд (ПИОСМ) на долг рок, онака како што акумулацијата преку вештачки езера е единствен начин да го задржиме потребното ниво на вода за наводнување и производство на храна во државата. “Производството на струја“ односно остварувањето на принос може да се подобри преку соодветни законски измени по урнек на најдобрите пензиски системи во светот, каде на врвот се наоѓа холандскиот тростолбен систем.
Во динамичниот пејзаж на глобалната економија, големите компании со нивните обемни ресурси и значајно пазарно учество, постојано се стремат да создаваат и одржуваат уникатни конкурентски предности. Овие предности се критични бидејќи ја разликуваат компанијата од нејзините конкуренти и придонесуваат кон одржување на растот и профитабилноста на долг рок. Идентификувањето на овие уникатни конкурентски предности од страна на инвеститорите вклучува повеќестран пристап, кој зема предвид различни внатрешни и надворешни фактори. Во продолжение на овој текст разгледуваме дел од потенцијалните конкурентски предности, како и практични примери преку дел од компаниите во кои се инвестирани средствата на пензиските фондови.
Во делот на интерните фактори, најчесто фокус се става на различните капацитети на самата компанија, економијата од обем и силниот бренд.
Големите компании обично поседуваат уникатни способности или ресурси што ги издвојуваат од конкурентите. Ваквите капацитети може да вклучуваат напредни технолошки способности, супериорно управување со таленти, процеси за развој на иновативни производи или сопствени системи и процеси кои ја подобруваат оперативната ефикасност. На пример, компаниите како Apple Inc. се познати по нивниот напреден дизајн и иновативни способности, кои претставуваат значајна конкурентна предност.
Друга предност на големите компании е нивната способност да постигнат економии од обем. Ова им овозможува да ги намалат трошоците по единица производ преку масовно производство, ефикасно управување со синџирот на снабдување и силна преговарачка моќ со добавувачите. Практичен пример е Nestle, чија глобална мрежа на производствени операции и супериорни логистички способности му овозможуваат да нуди производи по релативно пониски цени во споредба со конкурентите.
Моќниот и добро препознатлив бренд може да биде една од најзначајните конкурентски предности. Големите компании константно инвестираат во активности за градење на силен бренд во насока на поттикнување лојалност и довербата на клиентите. Брендовите како Louis Vuitton и Tom Ford (во сопственост на LVMH и The Estee Lauder Companies, соодветно) се добро етаблирани, препознатливи и почитувани од страна на потрошувачите, и претставуваат силна конкурентска предност на матичните компании.
Во делот на екстерните фактори, фокус се става на релативната позиција на компанијата на соодветниот пазар, мрежата, регулаторното окружување, бариерите за влез и стратешките сојузништва.
Доминантната позиција на пазарот и широката мрежа може да бидат клучни конкурентски предности на големите компании. Практичен пример во овој дел е Amazon.com, компанија со силна мрежа гледано од мултидимензионален аспект, каде што вредноста на услугите кои ги нуди се зголемува паралелно со приклучувањето на повеќе клиенти и продавачи/партнери во нејзиниот екосистем. Ова создава самозајакнувачки циклус кој ја зацврстува лидерската позиција на пазарот и ги зголемува бариерите за влез на нови и помали конкуренти.
Високо ниво на регулаторни барања и критериуми исто така создава конкурентска предност на големите компании. Овие компании најчесто ги имаат потребните ресурси да се справат со сложените регулаторни барања или да лобираат за промени на политиката во нивна корист. Дополнително, овие компании може да имаат корист и од големи бариери за влез кои спречуваат лесен влез на нови учесници на пазарот. Пример за ваква индустрија со високо ниво на регулација, капитална интензивност и други бариери за влез е авионската индустрија. Како практичен пример за ваква компанија од нашите портфолија би ја издвоиле Airbus, која остварува значителна корист од оваа конкурентска предност.
Формирањето стратешки сојузништва и партнерства е уште еден начин на кој големите компании можат да ги подобрат своите конкурентски предности. Соработката со други фирми, истражувачки институции или стопански комори може да доведе до споделување на знаење, оптимизација на ресурсите, различни синергии и отворање на нови пазарни можности. Како практичен пример од нашите портфолија го издвојуваме Google (Alphabet Inc.), кој преку стратешкото партнерство со Samsung успеа да го направи Android најкористен оперативен систем на смартфони на глобално ниво.
Секако, во процесот на идентификување на конкурентски предности, мора да се земат предвид и други аспекти, покрај горенаведените.
Анализата на финансиските извештаи и перформансот на компанијата, преку различни показатели како стапка на поврат на капиталот, профитните маржи, стапките на раст на приходите и добивките, може да открие многу за оперативната ефикасност и пазарната позиција. Големите компании кои поседуваат силни конкурентски предности е многу веројатно константно да остваруваат подобри финансиски резултати од конкурентите.
Потоа, разбирањето на перцепцијата на потрошувачите и тековните пазарни трендови преку фидбек и различни потрошувачки анкети и други истражувања, како и анализи на перцепцијата за поединечни брендови, се клучни аспекти во анализирањето на релативната конкурентска позиција на соодветната компанија. Преку ова може да се детектираат сегментите во кои компанијата има лидерска позиција и различни заклучоци во форма на очекувања за задржување на истата во иднина.
За крај, но не помалку важна, е и анализата на достапните податоци за инвестициите во иновации и истражување и развој. Компаниите кои континуирано инвестираат во овој сегмент и претставуваат нови иновативни производи, услуги и решенија се во најдобра позиција за одржување на конкурентските предности на долг рок.
Идентификацијата на уникатни конкурентски предности кај големите компании вклучува сеопфатна анализа на интерните капацитети, пазарната динамика, регулаторни фактори, стратешки иницијативи и други фактори. Преку соодветно и ефикасно искористување на сопствените способности, постигнувањето на економии од обем, градењето на силни брендови и стратешките соработки, се зајакнува конкурентската позиција на компанијата и од истата се очекува да биде двигател на успехот на долг рок.
Сава пензиски фонд и Сава пензија плус се изложени кон поголемиот дел од компаниите кои се земени како практични примери во овој текст, преку инвестирање на дел од средствата во акции издадени од истите. Деталните податоци за инвестициите на фондовите можат да се најдат во најновите неревидирани финансиски извештаи заклучно со 30.09.2024 година. Овој текст е од информативен карактер и не претставува финансиски совет.
Во последните години, поради зголемениот број на климатски непогоди и нивниот интензитет, сѐ повеќе во светот се зборува за обврзници за катастрофа. Тие се еден вид хартии од вредност поврзани со осигурување (ILS или insurance-linked security). Обврзниците за катастрофа се должнички инструменти издадени од осигурителни и реосигурителни компании за собирање средства во случај на поголема катастрофа, како што е земјотрес, ураган или поплава. Доколку се случи наведената катастрофа, издавачот на обврзниците (обично осигурителна компанија) може да ги искористи средствата за исплата на штети, а инвеститорите може да изгубат дел или целата главнина. Обврзниците за катастрофи потекнуваат од последиците на неколку големи природни катастрофи кои ги погодија Соединетите Американски Држави во 1990-тите и предизвикаа осигурителната и реосигурителната индустрија да ги преиспита нивните досегашни методи.
Каков е принципот на функционирање на овој тип обврзници?
Кога се издаваат обврзниците за катастрофа, осигурителната компанија ги депонира собраните средства на посебна сметка, со тоа што потоа овие средства се инвестираат во нискоризични хартии од вреност. Инвеститорите добиваат периодични исплати на камати од оваа сметка. Доколку се случи настан кој предизвикува активирање (на пример ураган со одредена јачина), издавачот на обврзниците може да ја искористи главнината за покривање на побарувањата од осигурениците по основ на штети, а инвеститорите можат да ја загубат својата инвестиција, целосно или делумно.
Кои се придобивките на обврзниците за катастрофа?
Диверзификација: Обврзниците за катастрофа им нудат на инвеститорите можност да ги диверзифицираат своите портфолија со класа на средства што не е во корелација со традиционалните финансиски пазари.
Високи приноси: Поради повисокиот ризик, обврзниците за катастрофа вообичаено нудат повисоки приноси споредено со останатите инструменти со фиксен принос.
Трансфер на ризик: Осигурителните и реосигурителните компании ги користат овие обврзници за да извршат трансфер на ризик од катастрофални настани на инвеститорите, овозможувајќи им да управуваат со нивната финансиска изложеност.
Кои се главните ризици поврзани со обврзниците за катастрофа?
Загуба на главнината: Инвеститорите можат да загубат дел или цела главнина доколку се случи настан за активирање.
Комплексност: Обврзниците за катастрофа можат да претставувват комплексни финансиски инструменти, кои бараат добро разбирање од моделирање на ризици и осигурителните пазари.
Пазарни услови: Вредноста на обврзниците за катастрофи може да биде под влијание на промени во пазарните услови, како каматните стапки и побарувачката од инвеститорите.
Која е големината на пазарот на обврзници за катастрофа?
Заклучно со првиот квартал на 2024 година, пазарот на обврзници за катастрофа достигна рекордна големина од $44,53 милијарди. [1]Ова претставува значителен пораст од претходните години, доколку имаме предвид дека на крајот на 2022 година големината на овој пазар била околу $35,5 милијарди. Новите издавања само во 1. квартал на 2024 година изнесуваат над $4,2 милијарди. Растот на овој пазар ја одразува зголемената побарувачка за алтернативни механизми за пренос на ризик и привлечноста на диверзифицираните инвестиции со висок принос.
Каква е иднината на ваквите обврзници?
Бидејќи климатските промени и урбаниот развој продолжуваат да ја прецртуваат мапата за осигурување, се очекува побарувачката за обврзници за катастрофа да расте. Овие обврзници обезбедуваат вредна алатка за осигурителните компании да управуваат со нивната изложеност на ризик, притоа нудејќи им на инвеститорите атрактивни приноси. Накратко, обврзниците за катастрофа се единствен и иновативен начин за управување со финансиските ризици поврзани со природните катастрофи. Тие нудат бенефиции и за осигурителните компании и за инвеститорите, но доаѓаат со свој сет на ризици кои треба внимателно да се разгледаат.
Инфографик за обврзници за катастрофа
Важна напомена: Содржината на овој блог е од информативен карактер. Сава пензиско друштво а.д. Скопје, ОЗПФ Сава пензиски фонд и ОДПФ Сава пензија плус досега не се изложени на никаков начин кон оваа класа средства, бидејќи не постојат услови согласно актуелните законски и подзаконски акти.
Во динамичниот свет на управувањето со инвестициите, одржливоста стана клучен фокус. Инвеститорите сѐ повеќе бараат можности кои се усогласени со нивните еколошки вредности. Сепак, напливот на побарувачка за зелени инвестиции истовремено доведе и до пораст на ,,greenwashing”, односно практика каде компаниите или управувачите со средства лажно тврдат дека се наклонети кон заштита на природата. Овој блог навлегува во ,,greenwashing” од перспектива на управувањето со инвестиции, истражувајќи ги неговите импликации, идентификувајќи ги знаците на предупредување и нуди стратегии како да се избегне истото.
Што всушност претставува ,,greenwashing”?
,,Greenwashing” се случува кога компанија или управувач со инвестиции ги преувеличува или фабрикува своите еколошки акредитиви за да привлече инвеститори. Оваа измамничка практика може да ги доведе во заблуда инвеститорите, да ги поткопа вистинските напори за одржливост и на крајот да ја намали довербата во пазарот.
Импликации од ,,greenwashing”
Ерозија на довербата: ,,Greenwashing” може значително да ја оштети довербата на инвеститорите. Доколку инвеститорите откријат дека нивните средства не се инвестирани во зелени инструменти или компании чие делување не ѝ штети на природата, како што тоа било претходно акцентирано, истото може да доведе до разочарување и губење на довербата во одржливите инвестициски производи.
Пазарна дисторзија: Распостранетоста на ,,greenwashing” може да креира дисторзии на пазарот, отежнувајќи им на вистинските ентитети кои се посветени кон одржливост да бидат препознаени. Ова може да го попречи севкупниот напредок кон поодржлива економија.
Регулаторни ризици: Како што регулаторите стануваат повнимателни, компаниите и управувачите со средства кои се занимаваат со ,,greenwashing” би можеле да се соочат со правни и финансиски реперкусии. Ова може да вклучува казни, санкции и оштетување на угледот.
Идентификување ,,greenwashing”
Инвеститорите треба да бидат претпазливи и да внимаваат на:
Нејасни тврдења: Бидете претпазливи за инвестициските производи кои даваат широки, неосновани тврдења за нивното влијание врз животната средина. Фразите како „еколошки“ или „зелени“ без конкретни детали може да бидат знак за ,,greenwashing”.
Недостаток на транспарентност: Вистинските одржливи инвестиции обезбедуваат јасни и детални информации за нивните практики и влијанието врз животната средина. Недостатокот на транспарентност или неподготвеноста да се обелоденат таквите информации е причина за загриженост.
Неконзистентно известување: Барајте конзистентност во извештаите за одржливост и ревизија од трети страни. Неконзистентното или реткото известување може да укаже дека компанијата или фондот не се посветени на одржливост како што претходно тврделе.
Стратегии за да се избегне ,,greenwashing”
Спроведете темелно истражување: Извршете длабинска анализа на инвестицискиот производ. Побарајте сертификати од трети страни, детални извештаи за одржливост и докази за вистинско влијание врз животната средина.
Остварете контакт со управувачите на средства: Поставувајте им конкретни прашања на управувачите на средства за нивните практики за одржливост и како тие го мерат и известуваат нивното влијание врз животната средина. Вистинските менаџери ќе бидат транспарентни и отворени со информации.
Искористете ги рејтинзите за ESG: Оценките за еколошки, социјални и управувачки аспекти (ESG) можат да обезбедат значаен увид во практиките за одржливост на компаниите и фондовите. Сепак, важно е да ја разберете методологијата зад овие оценки и да ги користите како една од неколкуте алатки во вашата проценка.
Студии на случај
Пример бр. 1: Фондот XYZ тврдел дека е лидер во одржливо инвестирање, но подоцнежната истрагата открила дека значителен дел од неговото портфолио е инвестирано во компании кои произведуваат фосилни горива. Ова несовпаѓање ја истакнува важноста од темелно испитување на самите тврдења на фондот.
Пример бр. 2: ABC корпорацијата се рекламирала како компанија чие делување не ѝ наштетува на природата, но на крајот било откриено дека нејзините извештаи за одржливост се неконзистентни и во истите недостигаат детали. Инвеститорите кои се потпираа исклучиво на маркетиншките материјали на компанијата беа доведени во заблуда.
Заклучок
,,Greenwashing” претставува значаен предизвик во доменот на одржливото инвестирање. Со тоа што ќе бидат внимателни и ќе спроведат темелна анализа, инвеститорите можат да се заштитат од измамнички практики и да придонесат за вистинска одржлива иднина. Како што се развива пазарот, од клучно значење е и инвеститорите и регулаторите да работат заедно за да обезбедат транспарентност и интегритет во одржливите инвестициски практики.
Овој октомври – Нашата 15 годишна посветеност и напорна работа успешно придонесоа кон надминување на прагот од 2.000.000.000 денари акумулирани пензиски заштеди во доброволниот пензиски фонд Сава пензија плус!
Ова остварување е симболичен момент за нашето друштво, знак на доверба на нашите членови, која ја постигнавме со посветена работа во изминатите години.
Довербата која ја добиваме од нашите членови е резултат на систематска работа, иновации во продажбата и маркетингот, инвестирањето, управувањето со ризиците, едукацијата на членството и посветеноста на зададените цели, препознаени и признаени со низа меѓународни награди и признанија.
Од самиот почеток, работиме напорно за да ја подигнеме свеста за важноста на доброволното пензиско штедење што доведе до тоа во текот на овие 15 години, Сава пензија плус да стане лидер во индустријата на доброволни пензиски фондови.
Деталната историја на нашиот раст кај доброволниот пензиски фонд Сава пензија плус можете да ја видите на графикот* подолу, каде што е прикажан напредокот низ времето, како и клучните моменти кои влијаеле на нашето успешнo работење.
Приносот на Вашата доброволна индивидуална сметка и/или професионална сметка е променлив и зависи од приносот на Вашиот доброволен пензиски фонд и од надоместоците наплатени од Вашето друштво кое управува со доброволниот пензиски фонд.
Точки од графикот:*
– **2009 година:** Почеток на работа на Сава пензија плус.
– **2020 година:** Прв пат надминуваме износ на нето средства од 1 милијарда денари заштеди.
– **2020 година:** Достигнавме напредок во дигитализација (апликацијата Сава пензиско план), што ја олесни пристапноста за нашите клиенти.
– **2024 година:** Остварување на износ на нето средства над 2 милијарди денари, доказ за посветеноста и трудот на целиот тим на Сава пензиско друштво а.д. Скопје и нашите соработници и агенти!
Им благодариме на нашите членови, Вашата доверба е нашата најголема мотивација и без вас, ова остварување не би било возможно. Поттикнати од овој успех, продолжуваме да работиме на подобрување на услугите, правилно инвестирање и управување со ризиците, за заедно да изградиме сигурна пензиска иднина.
Сава пензиско друштво продолжува да се развива и да се адаптира на промените во секторот, поттикнувајќи иновации и обезбедувајќи високо квалитетни услуги. Очекуваме следните години да бидат уште повозбудливи и исполнети со нови достигнувања за нашите членови.
Искористете ја можноста и придружете ни се на овој пат кон безгрижна пензија! Бидете дел од друштво на добри луѓе.
Ваше, Сава пензиско друштво а.д. Скопје
Супервизор на капитално финансирано пензиско осигурување е Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување (МАПАС) (02) 3224 229, www.mapas.mk
