Tag: сава пензија плус

Како компаниите да се поврзат со своите вработени?

Posted on by piksel_gy58ER

Отвореното комуницирање со вработените, препознавањето на добро завршената работа и давањето простор за раст значително ќе го подобри нивниот ангажман и патеката по која треба да се движи една компанија.

Каква разлика би направила една компанија која може да го предизвика секој од вработените да решава проблеми, да дава препораки, да ги изразува своите нови идеи и да се грижи за клиентите? Одговорот е едноставен – неизмерно многу.

Секоја компанија денес има потреба од вработени кои се ентузијасти и кои го даваат најдоброто од себе на работа. На компаниите им е потребно тоа не само од најдобрите вработени, туку и од секој вработен, за да бидат конкурентни на пазарот, да опстанат, да напредуваат.

Единствениот елемент што ја разликува една компанија од друга, повеќе од било што друго се луѓето и напорот што го вложуваат.

Поврзувањето на вработените е повеќе од обичен социјален ангажман. Тоа е заедничка визија, мисија и вредности на една компанија. Поврзувањето на вработените создава компаниска култура која не само што е инклузивна, туку и обезбедува вистинско чувство на припадност и промовира прогресивни идеи, иновации, а со тоа и раст на бизнисот.

Таквата компаниска култура е заразна и развива вработени кои уживаат во својата работа, пристапуваат кон работата со итност, ентузијазам и на проактивен начин.

Како се создава една таква работна сила? Првиот чекор е да се проценат нивоата на поврзаност на вработените едни со други, како и со вашиот бизнис. Тоа може да се дознае доколку одговорите на следните прашања:

  1. Дали вашите вработени одат над своите можности и чекор подалеку за да им помогнат на своите соработници?
  2. Дали се тука еден за друг и си помагаат?
  3. Дали вашите вработени се посветени на компанијата и го имаат на ум нејзиниот најдобар интерес?
  4. Дали вашите вработени се трудат да се подобрат себеси и да го подобрат својот квалитет на работа?

Компаниите сè повеќе се свесни за важноста на тоа да имаат добра организациска клима, задоволни и ангажирани вработени, кои со страст и ентузијазам ќе ја извршуваат својата работа. Во овој контекст се повеќе компании преку посебно креирани анкети го осознаваат мислењето на своите вработени за организациската клима, нивното задоволство и нивниот ангажман.

Во Сава пензиско друштво направивме вакво истражување од кое произлегоа одлични резултати од кои може да се заклучи дека:

  • Во однос на организациската клима, вработените меѓусебно си помагаат во заедничкото создавање и се задоволни од работната средина, а просечната оценка согласно утврдената анкета е 4,21 (на скала од 1 до 5);
  • Во однос на задоволство на вработените, тие се изјаснуваат дека се целосно задоволни од нивната моментална работа, па така утврдената просечна оценка изнесува 4,32 (на скала од 1 до 5);
  • Дури 75% од анкетираните вработени се изјасниле дека својата работа ја извршуваат енергично и со страст, што значи дека имаме висок процент на ангажирани вработени. Куриозитет во резултатите од нашето истражување е дека неангажирани вработени нема, односно ниту еден наш вработен не изразува незадоволство од извршување на работата.

Резултатите кои ги добивме во нашето мерење се споредуваат со индекси и просечни резултати на група компании и со задоволство можевме да констатираме дека оценките кои ги даваат нашите вработени се значително повисоки, што ја позиционира нашата компанија како компанија со добра организациска клима и задоволство на вработените.

Мојот мајчин јазик – Турски јазик

Posted on by piksel_gy58ER

Според некои неофицијални статистики, турскиот јазик во Република Северна Mакедонија, како мајчин јазик го зборуваат над 80.000 граѓани. Јазикот претежно го зборуваат македонски граѓани со турско потекло. Согласно мултикултурниот и мултиетничкиот карактер на нашата држава, во некои основни и средни училишта каде што има мнозинство Турци, наставата се одвива на турски јазик.

На 21 декември 1944, за првпат, во основното училиште ,,Tефејуз’’ во Скопје имало настава на турски јазик. Во нашата држава има повеќе радио и телевизиски станици кои емитуваат програма на турски јазик, а од 1950 година, во Скопје постои и турски театар.

Турскиот јазик е аглутинативен јазик што припаѓа на семејството на турски јазици, кој се зборува во Југоисточна Европа и Западна Азија. Тој претставува продолжение на отоманскиот турски, кој е западно огуски јазик од групата огуски јазици од семејството на турски јазици.

Јазикот се зборува во географијата на поранешната Отоманска империја, која ги опфаќа Турција, Балканот, Егејските острови, Кипар и Блискиот Исток.

Според Ethnologue, турскиот е 16-ти најзборуван јазик во светот со приближно 83 милиони говорници. Турскиот јазик има статус на национален официјален јазик во Турција, Република Кипар и Северен Кипар.

Турскиот јазик се карактеризира со граматички карактеристики како што се аглутинација и хармонија на самогласки, кои ги споделува со многу други турски јазици. Јазикот обично има редослед подмет-предмет-прирок во однос на структурата на реченицата.

За разлика од јазиците како германскиот и арапскиот, некои од зборовите на турскиот јазик, каде што нема граматички род (мажественост, женственост, полова дискриминација), се од странски јазици како арапски, персиски и француски.

Покрај тоа, другите огуски јазици како што се азербејџански, гагаузи и туркменски имаат високо ниво на меѓусебна разбирливост со турскиот.

Турскиот јазик се пишува со латиница уште од Азбучната револуција во 1928 година под водство на Ататурк. Правилата за правопис на стандардниот турски јазик се контролирани од Здружението за турски јазик.

Истанбулскиот дијалект, исто така наречен истанбулски турски, е стандардна форма на турскиот и турскиот пишан јазик се заснова на овој дијалект. Меѓутоа, постојат различни турски дијалекти во Југоисточна Европа и Блискиот Исток, а овие дијалекти имаат различни фонетски разлики со истанбулскиот турски

Се претпоставува дека турскиот, туркменскиот, саларскиот и азербејџанскиот јазик еволуирале од јазикот наречен Ана Огуз. Западниот огранок на овој предјазик, кој ќе го формира турскиот турски, се развил околу Анадолската Селџуска држава и Анадолските кнежевства помеѓу 11 и 15 век и еволуирал во староанадолски турски.

Неоотоманскиот турски јазик се развива меѓу 19 и 20 век. Како резултат на реформите направени во републиканскиот период, доживеаја различни промени во јазикот од 20 век. Во класификацијата на јазичното семејство, турскиот турски припаѓа на семејството на турски јазици, кое вклучува околу 30 живи јазици што се зборуваат во Источна Европа, Централна Азија и Сибир, и е во групата огузиски јазици кои припаѓаат на Шаз.

Турскиот јазик се зборува како мајчин јазик или втор јазик во различни земји и региони во Југоисточна Европа и Блискиот Исток. Јазикот се зборува како мајчин јазик од мнозинството во поголемиот дел од Анадолија, Источна Тракија и северниот дел на островот Кипар.

Турските малцинства кои живеат во Северна Сирија и Ирак, некои Егејски острови и на југот и истокот на Балканот, кои се опфатени со географијата на поранешната Отоманска империја, исто така го користат турскиот јазик како мајчин јазик.

Со оглед на Орхонските натписи, напишани на турски, старотурски и првиот познат пишан извор на турски јазици, тој има историја од приближно 1.300 години. Исто така, се смета дека постои хипотетички предтурски, кој е заеднички предок на сите турски јазици кои припаѓаат на источната група и групата огури, чиј член е и старотурскиот. На 1 ноември 1928 година, оваа азбука од 29 букви, која беше адаптирана од латинското писмо за турски, беше усвоена наместо старата турска азбука со арапско потекло.

Азбучна револуција е името што генерално се дава на процесот на усвојување на овој закон и ставање на новата азбука во Турција. Оваа азбука се користи за турскиот јазик во Турција, Република Кипар, Турската Република Северен Кипар и на Балканот.

Содржината на турската азбука не е сосема иста со азбуките на другите земји кои користат латински букви во нивните системи за пишување, туку содржи букви добиени за да се исполнат звуците на турскиот јазик (Ç, Ş, Ğ, I, İ, Ö , Ü). Покрај тоа, буквите Q, W и X во основната латиница ISO не се вклучени во турската азбука од латинско потекло.

Во азбуката, обично секоја буква е еквивалентна на фонема; сепак, некои букви може да сочинуваат повеќе од еден звук. На пример, буквата „е“ го формира звукот /æ/ во првиот слог од зборот „дојди“ и гласот /е/ во последниот слог. Изговорот на буквите во турската азбука исто така се разликува од изговорот на буквите во некои западни јазици. На пример, додека буквата C се изговара како /d͡ʒ/ на турски, таа може да се чита како /ˈsiː/ на англиски.

Користени извори од: tr.wikipedia.org преведен на македонски)

Прочитајте повеќе во Неделата на мајчиниот јазик:

Мојот мајчин јазик – Албански јазик
Развојот на македонскиот литературен јазик

Развојот на македонскиот литературен јазик

Posted on by piksel_gy58ER

Јазикот како средство за комуникација, секогаш го врзуваме со определен народ, нација, на тој начин ги идентификуваме поединците, заедницата, додека пак стандардниот литературен јазик го поврзуваме со државата во која што се употребува и е официјален, службен.

Македонскиот јазик спаѓа во семејството на јужнословенските јазици и се наоѓа во источната подгрупа. Mестото на македонскиот јазик е во индоевропското семејство, односно словенските јазици јужна група и источна подгрупа на јазици. Покрај тоа што спаѓа во словенските јазици, македонскиот јазик, спаѓа и во балканските јазици.

Има определени особини по кои македонскиот јазик се разликува од останатите словенски јазици и тоа: немање падежи, односно деклинација, третосложен определен и динамичен акцент; удвоен предмет, минато време со помошниот глагол сум и глаголска придавка и минато идно време.

Македонскиот јазик во првата половина на XIX век се поклопува со просветителството, односно со погледите за јазикот на нашите претставници: Јоаким Крчовски, Кирил Пејчиновиќ и Теодосиј Синаитски. Нивното дело го продолжуваат учебникарите, кои го поставуваат прашањето за литературен македонски јазик: Ѓорѓија Пулевски, Партенија Зографски, Кузман Шапкарев и Јордан Константинов-Џинот.

Македонските говори рано започнале да развиваат извесни црти што ги изделуваат како целост во однос на говорите на соседните јужнословенски јазици. Македонскиот јазик покажал и посебен развиток и во однос на назалните согласки. Тука се појавила вокализација на еровите (редуциран вокал) и промена на назалните согласки кои се одделни појави и по хронолошки пат и по резултатите. Притоа, единствено, во македонскиот јазик дошло до изедначување на Ѧ со Ѣ, по губењето на назалниот призвук.                                                                                                                                                          

Кодификацијата на македонскиот литературен јазик, којашто е и официјално озаконување на литературниот јазик и негова практична примена, ја одразува македонската јазична практика и таа е поврзана со неколку историски настани, односно: со решението на Првото заседание на АСНОМ за воведување на македонскиот јазик како службен јазик во македонската држава, со официјалното усвојување на македонската азбука и на македонскиот правопис.

Нешто подоцна во 1945 година, Комисијата составена од македонски филолози и од општествени дејци поднеле предлог за азбука и за правопис на македонскиот јазик, за, потоа, конечно на 7 јуни 1945 година да биде озаконет правописот. Како клучна фигура која има значаен придонес за кодификацијата на македонскиот литературен јазик и за стандардизацијата на литературно јазичната норма се јавува Блаже Конески.

Македонистиката како наука која ги проучува развојот, правописот и другите карактеристики на македонскиот јазик, започнува да се развива со голема брзина дури по обновувањето на македонската државност во 1944 година. Според тоа, со кодификацијата на современиот македонски литературен јазик и основањето на низа образовни и научни установи, чиј основен предмет на изучување е македонскиот јазик, се создаваат сите услови за непречено и објективно развивање на македонистиката како дел од светската наука за јазикот.

Неизбежен дел којшто следувал по прогласувањето на македонскиот јазик како службен јазик во 1945 година, е донесувањето на македонската азбука, којашто претставува официјално и единствено писмо на македонскиот јазик со службен статус на територијата на Република Северна Македонија. Таа се заснова на кирилицата со одредени измени приспособени на македонскиот гласовен систем.

Современата македонска азбука се темели на кирилската азбука на Крсте Петков Мисирков. Азбуката е составена од вкупно 31 буква, од кои 5 самогласки и 26 согласки.

Иако точниот број на говорители на македонскиот јазик како мајчин и како втор јазик не е точно познат, се претпоставува дека има помеѓу 1,5 милион и 3,5 милиони кои го говорат македонскиот јазик како мајчин.

Денес можеме да кажеме дека  македонскиот јазик по многу предизвици низ историјата, претставува целосно оформен и современ литературен јазик, но, сепак, не треба да се запре тука, бидејќи  јазикот е непресушен извор, којшто треба, пред сè, постојано да се негува, да се надградува и, секако, да се зачува, пренесувајќи го на идните поколенија.

Користени извори на информации:
makedonskijazik.mk
manu.edu.mk
www.macedonism.org
wikipedia.org

Образованието е најмоќното оружје кое можете да го користите за да го промените светот

Posted on by piksel_gy58ER

Образованието е најмоќното оружје кое можете да го користите за да го промените светот

  • Нелсон Мандела

Образованието претставува најмоќната алатка којашто денес еден човек може да ја поседува. Може да се каже дека образованието ни помага да го зголемиме знаењето за да можеме активно да ги постигнуваме и да одговориме на предизвиците со коишто секојдневно се соочуваме во животот.

Образованието претставува пасош којшто со леснотија ги отвора вратите од иднината давајќи ни моќ којашто никој не може да ја одземе. Образованието е клучот слабоста за да се претвори во сила. Што е уште поважно, тоа ни обезбедува значителна ментална агилност за да донесеме правилни одлуки и да почнеме да дејствуваме кога е потребно.  

Меѓутоа, образованието има многу позитивни бенефити и индивидуални,  но и за општеството во целина. Од една страна, придонесува за креирање на подобри можности за вработување обезбедувајќи поголеми приходи, развивање на различни вештини кои помагаат за просперитетен и среќен живот од повеќе аспекти. Од друга страна, високата стапка на образование овозможува подобрување на економијата, изградба на модерно општество, решавање на општествени проблеми и предизвици и креирање на еднакви можности за сите.

Денес постојат многу формални и неформални типови на образование во безброј области, но финансиското образование и финансиската едукација е тоа што секоја индивидуа треба да го поседува. Финансиската писменост е способност да се  разберат и ефективно да се користат различни финансиски вештини, вклучувајќи лично финансиско управување, буџетирање, инвестирање, управување со ризици и слично.

Во последниве децении финансиските производи и услуги станаа сѐ повеќе распространети збогатувајќи ги финансиските одлуки, но, од друга страна, бараат и разбирање на одредени економски концепти како што се сложената каматна стапка и временската вредност на парите. Како резултат на комплексноста и потребниот период за разбирање, развиените земји се обидуваат финансиската едукација да ја започнат што е можно од порана возраст, преку воведување на предмети во училиштата.

Нивото на финансиска писменост во една држава е од исклучителна важност. Истражувањето спроведено од „Standard & Poor’s“ покажува присуство на силна позитивна врска помеѓу финансиската писменост на населението со економскиот развој на една држава мерено преку реалниот БДП по глава на жител.

Нивото на финансиска писменост може да варира во зависност од нивото на образованието и приходите, но анализите покажуваат дека високообразованите потрошувачи со високи примања можат да бидат исто толку неуки за финансиските прашања како и помалку образованите потрошувачи со пониски приходи (иако, генерално, вторите имаат тенденција да бидат помалку финансиски писмени). Според Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД), луѓето изјавиле дека изборот на вистинската инвестиција за план за штедење во пензија бил постресен отколку од посетата на стоматолог.

Така и во Република Северна Македонија финансиската писменост се смета дека е од јавен интерес, бидејќи индивидуалните и личните одлуки влијаат врз целокупниот економски раст и развој на државата. Според податоци добиени од НБРСМ, нивото на финансиска писменост на возрасното население во РС Македонија изнесува 56 % од максимумот, што е блиску до просекот на Југоисточна Европа од 57 %, но е пониско од постигнатите резултати на земјите членки на Европската Унија и ОЕЦД, од 64 и 65 %, соодветно, со што се упатува на неопходноста за понатамошни активности.

Од друга страна, пак, според најновото истражување на ОЕЦД, од аспект на финансиска инклузија, во нашата држава, луѓето најчесто користат платежни услуги (67 % од испитаниците), 44 % се корисници на кредитни производи, а 36 % се изјасниле дека користат одредена форма на заштеда (депозит, удел во инвестициски фонд, заштеди за пензионирање и слично), додека само 5 % се корисници на некаков вид на осигурување.

Според податоците, видливо е дека со текот на годините финансиската писменост на македонското население се зголемува, но процесот на финансиска едукација, несомнено, треба да продолжи со зголемен интензитет и вклучување на сѐ повеќе луѓе во истиот.

Преку креирање и употреба на современи технологии и едукативни алатки (апликации, веб-страници, стимулативни игри и слично) коишто овозможуваат разбирлива, достапна и бесплатна содржина, може да се влијае врз луѓето да донесуваат помудри финансиски одлуки, но и долгорочно да се придржуваат до истите. Потоа, помасовно вклучување на национални настани како што се „Денови на финансиска писменост“, почеста организација на предавања поврзани со финансиска едукација во основното, средното и високото образование и можност за воведување на предмети.

Покрај активностите коишто треба да се преземаат од страна на финансиските и регулаторните институции и луѓето самоиницијативно треба да се залагаат за зголемување на финансиската едукација, преку онлајн курсеви, присуство на организирани настани и предавања од таа област или доколку сакаат подлабоко да навлезат во финансискиот свет, преку полагање на одредени лиценци за финансиска анализа како што е CFA (Chartered Financial Analyst).

10 совети како паметно да управуваш со личните финансии

Posted on by piksel_gy58ER

Основа во сите дејства, од најосновните како, на пример, да стигнеш од точка А до точка Б, или најкомплексните, да се развие компјутерски код или проектирање и изградба на објект, е формирање на стратегија. Во управувањето на личните финансии, без разлика колкави биле тие, поставувањето на стратегијата на самиот почеток е од круцијално значење и во голема мера го дефинира успехот или неуспехот во овој процес.

Кај личните финансии една стратегија треба да ги има минимално следните параметри: цел која е изразена во апсолутна вредност или, пак, како очекуван годишен принос на вложените средства, моменталната состојба на средствата што се слободни за инвестирање како и можноста за месечно штедење и зголемување на инвестициското портфолио, временски хоризонт за исполнување на целта, прифатливо ниво на ризик или популарно кажано апетит за ризик, ликвидносните потреби или веројатноста за потрошувачка од инвестициското портфолио, даночните аспекти и управувањето со истите.

Дополнително, стратегијата може да вклучува и специјални околности, како, на пример, избегнување на инвестиции во одредени индустрии или, пак, одредени финансиски инструменти.

Откако ќе ја формулирате својата инвестициска стратегија (за што препорачуваме консултирање на пензиски или инвестициски советник или финансиски аналитичар) доаѓа делот на операционализација на истата. Во оваа фаза најважно е да ги имате сите информации за достапните финансиски продукти преку кои ќе почнете да ја остварувате својата стратегија.

За да направиш соодветна анализа на сите опции, и да донесеш одлука која ти ја сметаш за исправна, секогаш имај ги предвид овие 10 совети:

  1. Истражувај – Информирај се за инвестицискиот продукт пред да ги вложиш средствата во него. Проучи ги сите негови карактеристики, карактеристиките на Друштвото кое го издава или управува со тој инструмент и кои се лицата кои управуваат со тој продукт, нивното искуство, меѓународните лиценци и угледот во инвеститорската фела, разгледај го портфолиото на инвестиции и, секако, остварениот принос кој го има остварено до сега.
  2. Ризик – Секое вложување со себе носи и одреден ризик, кое е изразено како веројатност, за негативна или позитивна промена во неговата вредност. Информациите за вредноста на вложувањето и варијабилноста на неговата вредност во минатото се добар индикатор за неговата ризичност. Свесноста, дека вложувањето во одреден период може да изгуби од својата вредност, е многу важна во носењето на одлуката и значително може да влијае да не се носат лоши одлуки во лошо време, односно да не се продава, односно дезинвестира, во моменти кога финансискиот инструмент бележи пад на вредноста вообичаена за неговата природа.
  3. Внимателност – Чувајте се од изреките „Збогати се брзо“ и „Не можеш да изгубиш“. Ваквите понуди, најчесто, се со висок ризик.
  4. Планирање – Кога ќе го одредите буџетот, кој сакате да го инвестирате, секогаш мислете и на непланираните трошоци и инвестирајте одреден процент од вашето портфолио во ликвидни инструменти (флексибилни депозити, парични фондови и слично) за непредвидени потрошувачки потреби.
  5. Цел – Вложувајте секогаш во склад со своите цели дефинирани во вашата лична инвестициска стратегија.
  6. Доверливост – Информирајте се од доверливи извори и на официјалните страници на институциите. Направете неколку разговори со компетентни и стручни лица кои имаат долгогодишно искуство во оваа област.
  7. Трошоци – Проверете како надоместоците и приносот од инвестирањето  влијаат на резултатите од вложувањето.
  8. Диверзификација – Во превод: не инвестирајте сѐ што имате на едно место! Распоредете ги своите финансии на долгорочни, среднорочни и краткорочни вложувања.
  9. Трпение – Долгорочното и редовно вложување со сигурност ќе донесе резултат. Најголем непријател се вашите емоции и одлуките на кои тие ве наведуваат. Со други зборови, ако знаете дека не можете да бидете трпелив во периодите на пад на финансиските пазари и да не деинвестирате/продавате одреден инвестициски продукт во најлошиот можен момент, тогаш инвестирајте во сигурни инструменти со фискален принос како обврзници или депозити во банка.
  10. „Камата на камата“ – Кај некои финансиски продукти во текот на годината твоите вложени средства се зголемуваат поради „камата на камата“. Информирај се кои се овие продукти и внимателно одбери вложување во нив. Повеќе на темата во следниот блог пост: https://nikogassami.mk/investiranje/8-to-svetsko-chudo-slozhenata-kamatna-stapka/

Во основа, секоја лична инвестициска стратегија треба да почнува со лична пензиска стратегија, а тоа е обезбедување на соодветна заштеда за задржување на посакуваниот стандард на живеење во периодот кога вашиот работен век веќе е завршен. За овој ваш прв чекор кон управувањето со личните финансии на располагање ви се нашите пензиски советници кај  нашите деловни партнери НЛБ Банка и Сава Осигурување, како и достапноста на нашето Друштво преку сите канали на комуникација (телeфонски број 15500, емаил: kontakt@sava-penzisko.mk, web страницата sava-penzisko.mk).

Ве очекуваме за да ви помогнеме да го направите првиот чекор и да ја следите успешноста на вашата лична инвестициска стратегија.

Секуларните мегатрендови како алатка за обезбедување на долгорочен раст и одржливо инвестирање

Posted on by piksel_gy58ER

„Посветено работиме и градиме друштво, кое е препознатливо по грижата за своите членови, транспарентноста и високите морални вредности, како и по својата активна улога во одржливоста на пензискиот систем, човечката околина и општеството во целина“.

Ова е визијата на Сава пензиско друштво. Намерата за обезбедување на долгорочен раст, односно принос за членовите на фондовите со кои управуваме, Сава пензиски фонд и Сава пензија плус, подразбира континуирано следење и приспособување во согласност со глобалните трендови кои директно влијаат на работењето на секоја индустрија, компанија, односно инвестиција направена за сметка на нашите осигуреници.

Токму затоа, нашето Друштво, во чекор со светските инвестициски практики, во фокусот на инвестициската активност, ги става глобалните мегатрендови кои се дефинирани како двигатели на денешницата, но и на периодот којшто следува.

Внимателното следење и искористување на низата потенцијали кои ги нудат долгорочните трендови, несомнено ќе придонесе за повисок принос во текот на целиот инвестициски период, и тоа е одлучувачки фактор за нашата одлука соодветно да се позиционираме.

Климатските промени, промените поврзани со технолошкиот напредок и демографските, односно социјалните случувања на глобално ниво, се трите клучни секуларни трендови и истите се појдовна точка за низа дополнителни анализи, со цел максимално изложување кон истите.

Од аспект на климатските промени, се дистанцираме од фосилните горива, а инвестираме во чисти, обновливи извори на енергија, технологија која придонесува до енергетска ефикасност и соодветно се позиционираме со цел максимизирање на придобивките од тековната енергетска транзиција.

Поддржуваме инвестиции во компании кои ефикасно ги искористуваат ограничените природни ресурси, внимателно го селектираат отпадот или обезбедуваат соодветна инфраструктура, особено во ниско развиените земји, каде животниот стандард сѐ уште е на незадоволително ниво.  

Кај технологијата, која се карактеризира како дисруптивна, односно можеби е најзначајниот двигател на времето во кое живееме, во фокусот на нашето внимание, при селекцијата на инструментите за инвестирање, се инвестициите во паметни уреди, вештачка интелигенција, cloud технологија и роботика.

Ги следиме промените во финансискиот сектор, но и во автомобилската индустрија и секторот за транспорт, воопшто, па инвестираме во електрични автомобили и технологијата која го помага развојот на трендот на електрификација на превозните средства.

Демографските промени укажуваат на потребата за предвидување на потрошувачката од страна на различни демографски, но и социјални структури. Стареењето на светската популација, укажува на потенцијалот кај фармацевтската индустрија и здравството и препознавање на бројните медицински иновации.

Навиките на потрошувачите никако не треба да останат незабележани, истите се менуваат и потребно е континуирано следење на променетите преференции за производи и услуги од различни сектори. На пример, пандемијата со КОВИД-19 придонесе за фокусирање кон здрав начин на живот. Електронската трговија и видеоигрите, исто така, имаат учество во инвестициите на портфолијата на фондовите.

Зошто сметаме дека ова е значајно?

Како прво, променетиот инвестициски пристап треба да послужи во подигањето на јавната свест за значењето на одредени промени, кои во ниту еден момент не смеат да бидат игнорирани.

Како второ, значењето на долгорочните перспективи е од суштинско значење за инвестициите на пензиските фондови, кои, секако, треба да придонесат до одржливост на долг рок. Како трето, секако, овие промени се во согласност со очекувањата за позитивните идни импликации врз приносите, односно нашите убедувања дека истите ќе се исплатат и ќе генерираат профит за сметките на осигурениците.

Дополнително, пристапот е солидна алатка на процесот за управување со ризиците и обезбедува основа за навремено детектирање на специфичните, но и системските ризици.

Тематскиот пристап на инвестирање, подразбира способност за фокусирање од една, но динамичност и флексибилност од друга страна. Тоа говори за нашата континуирана грижа за членовите на фондовите со кои управуваме  и заложбата за максимирање на профитот, за сметка на преземениот ризик.

Објаснувањето на пристапот имплицира транспарентност, но и подготвеност за дополнителна едукација на пензиските штедачи. И за крај, во овој процес не сме (сте) сами.

Нашата цел е заедничка- оплодување на пензиската заштеда на осигурениците и обезбедување на долгорочна стабилност и одржливост, а токму тоа е суштината на овој инвестициски пристап.

Зошто софтверските инженери треба да планираат предвремена пензија?

Posted on by piksel_gy58ER

Само неколкумина можат да останат во светот на програмирањето цел живот. Најголем дел од софтверските инженери ќе треба да се адаптираат, да се пренасочат кон повеќе менаџерска работна позиција или пак порано да се пензионираат. Ова е причина повеќе, софтверските инженери да размислуваат за дополнителна заштеда за пензионерски денови, во доброволен пензиски фонд.

Секако ќе има и инженери кои ќе си останат на своето работно место до пензионирање, па така инвестираните средства во доброволниот пензиски фонд ќе бидат само дополнителна заштеда која ќе помогне да се задржи животниот стандард по влегување во пензија.

Во продолжение од текстот можат да се видат причините зошто инженерите треба да ја планираат својата иднина и да инвестираат во доброволниот пензиски фонд:

  1. Високи приходи

Приходите на софтверските инженери се доста високи. Просечна нето плата на компјутерските програмери во август 2021 година во Р.С. Македонија изнесува 73.805,00 денари (извор: https://www.stat.gov.mk/PrikaziSoopstenie.aspx?id=40&rbr=13782).

Затоа тие имаат можност да заштедат и да инвестираат одредена сума на пари кои ќе можат да ги користат за да се пензионираат и пред да остварат право на старосна пензија, со навршени 62 години за жени, односно 64 години, за мажи.

  • Висок стрес на работното место

Да се биде софтверски инженер е прилично стресно. Како прво, се се случува брзо. Учењето на нови работи е секојдневна работа и потребно е секогаш да се биде информиран за различните случувања. Некои луѓе едноставно не сакаат да учат кога ќе достигнат одредена возраст.

Во светот на софтверските инженери конкуренцијата е огромна и сосема нормално е дека се раѓаат нови таленти кои можат да бидат потенцијална закана за сегашните програмери да ја изгубат својата работна позиција.

Секако дека ова зависи и од компанијата во која работат, но едно е јасно дека за да се работи како програмер е потребно многу концентрација, фокус и вложување во себе, а понекогаш и продолжување на кариерата во области на менаџмент и управување со луѓе.

  • Староста

Како што заклучивме и претходно, оваа индустрија е базирана на промени, особено последниве децении, па така со стареење и процесот да се биде конкурентен на пазарот со стареење е уште потежок. Кога вработените имаат деца, тоа уште повеќе им отежнува да се во тренд со последните случување и да ги знаат најновите работи кои секојдневно се случуваат.

Како факт исто така може да се спомене и дека доколку сакате да се вработите после 50 години тоа е многу потешко, бидејќи и покрај огромното искуство младите луѓе ќе претставуваат конкуренција за да работат и со помала заработувачка.

Имајќи ги во предвид горенаведените причини, аналитичката способност на софтверските инженери може да им помогне да си направат сопствен план и да си ја испланираат иднината уште сега. За таа цел на нашата веб страна може да се најде и информативен калкулатор кој може да им помогне на сите заинтересирани лица да си направаат индивидуална пресметка и уште сега да почнат да штедат во доброволниот пензиски фонд.

5 совети за градење на односи со колегите во услови на хибриден модел на работа

Posted on by piksel_gy58ER

Сите знаеме дека доколку имаме добар пријател на работа тоа може многу да ни помогне да имаме уште поголема сатисфакција при работењето, а задоволен вработен постигнува подобри резултати во работата.

Сега, во време на Ковид пандемија, кога во компаниите се практикува хибриден модел на работа, односно работа од дома и работа од канцеларија, пријателството со колегите ни е уште поважно.

Додека работиме од дома и додека практикуваме социјална дистанца, пријателите се многу важни за нашето ментално здравје и благосостојба.  Тие можат да ни помогнат да изградиме подобра перспектива, да имаме поголема самоконтрола и да го дадеме најдоброто од себе, како на работа така и во општеството во целина.

Дури и додека работиме од дома и не сме секогаш физички на работа, пријателството е од фундаментално значење за социјалниот живот.

Бројни истражувања откриваат дека добрите односи со колегите и соработката се многу важни за успешна работа. Во продолжение 5 совети за градење и одржување на пријателството со колегите особено во услови кога не сме во канцеларија сите заедно.

  1. Заедничко работење

Еден од најдобрите начини да се гради и одржува пријателство на работа е всушност самата работа. Иако и тим билдинг е убаво да се има, сепак заедничкото работење на сериозни проекти и самата соработка помагаат да се влијае позитивно на пријателството.

  • Избегнување конкуренција

Иако конкуренцијата се чини дека е дел од секоја работа, многу е важно да се најдат начини таа конкуренција да се насочи само кон надворешноста на компанијата.

  • Да си помагаме едни на други

Да се трудиме да го дадеме најдоброто од себе, за да и другите го направат истото. Помагајте и бидете одговорни за луѓето околу себе и на тој начин ќе се зацврстат односите со колегите на работа.

  • Да бидеме реални

Понекогаш давањето поддршка на некој од колегите коj се соочува со посериозен проблем, а притоа да се биде реален е од особено значење за решавање на проблемот. Многу е подобро да се биде искрен во тој момент отколку само да се каже дека “ти го можеш тоа”.

  • Да се слушаме едни со други

Ново истражување од Универзитетот Вејк Форест покажува дека нивото на кортизолот се намалува кога сме поддржани од колега или претпоставен кој ги слуша и знае нашите чувства. Тоа е од особено значење и на работното место за да се намали стресот и да се постигнат уште подобри резултати.

Околностите во кои се работи за време на Ковид пандемијата, во кои работиме од дома и немаме можност за физички контакти, ги направија пријателствата уште поважни за сите нас. Без разлика низ што поминуваме и колку години имаме, пријателите можат да ни помогнат да го дадеме најдоброто од себе и притоа да се изградат односи на работа кои ќе ни помогнат да напредуваме како на професионален, така и на личен план.

Генерација Z – нова генерација на пазарот на труд

Posted on by piksel_gy58ER

Родени во време на глобализација и технолошка револуција, Генерацијата Z (Ген Z), родени во период 1996-2010 година, се првата вистинска генерација „дигитални староседелци“ кои живеат онлајн и ја користат технологијата за да го сменат светот.

Според многубројни истражувања и анкети, Ген Z не се разликува многу од миленијалците во поглед на гледиштата кои ги имаат, но, сепак, постојат и некои разлики, односно карактеристики кои би се потенцирале.

Како прва и највидлива карактеристика на Ген Z претставува користењето на бенефициите од интернетот и социјалните мрежи, како за олеснување на секојдневните активности така и за деловните активности.

Тие се сметаат за:

  • Слободоумни и независни;
  • Преземаат помалку ризици;
  • Имаат натпреварувачки карактер и се големи реалисти;
  • Имаат добар претприемачки дух и се истакнуваат во мултитаскингот;
  • Прифаќаат различности и не се склони кон класичното образование;
  • Пројавуваат голем интерес за финансиите, поради свесноста за тоа колку тие го движат економскиот свет и важноста финансиски да се образовани.

Оваа генерација веќе е навлезена на пазарот на трудот и до 2025 година ќе зафаќа околу 27 % од работната сила. Ген Z преферира работни места кои нудат можности за личен развој, што го посочуваат студии со кои се дошло до заклучок дека вработените повеќе би сакале да добијат можност да работат на различни проекти, сметајќи дека со тоа ќе научат нешто ново и корисно, наместо да добијат повисока функција.

Со работата на различни проекти и разновидни задачи, сметаат дека ќе ја зголемат довербата за нивниот квалитет кај работодавецот, бидејќи со вклучување во различни проекти им се зголемува чувството на успешност.

Уште повеќе, како вработени, Ген Z сакаат јасни очекувања, процени и комуникации кога станува збор за описот на нивната работа. Кога станува збор за повратни информации тие сакаат директна, честа комуникација и проверки со нивните супервизори за евалуација на перформансите.

Од аспект на финансиската стабилност тие не се разликуваат многу од претходните генерации во поглед на платата која е нивен приоритет. Тие се подготвени да работат повеќе часови, ако тоа значи заработка на повисока плата. Многу членови на Ген Z изразуваат финансиски мислења кои ја фаворизираат безбедноста и штедењето.

Според некои истражувања 90 % од работниците на Ген Z преферираат динамична и брза работна средина и сметаат дека флексибилноста на работното место е придобивка број еден што ја бараат.

Исто така, тие во текот на нивната кариера се залагаат за менување на повеќе работни места, што ја доведува во прашање нивната лојалност кон работодавците, а ја истакнува нивната желба за започнување на сопствен бизнис, која желба во последните години е сè поизразена.

Со оглед на тоа што оваа генерација ќе биде сѐ повеќе застапена на пазарот на трудот, компаниите треба да се запознаат со нивните карактеристики, нивниот однос кон работата и нивните очекувања, со цел да бидат атрактивен работодавец за оваа нова генерација на пазарот на труд.

Како менаџментот се справува со новиот хибриден модел на работа?

Posted on by piksel_gy58ER

Работата од дома или комбинираната работа, која сè уште е актуелна поради пандемијата со КОВИД-19, претставува предизвик за вработените, а особено за менаџментот, кој треба да излезе надвор од границите на досегашните алатки за следење на вработените и организирање на работниот процес.

Како тоа да се направи во услови кога менаџерите не ги „гледаат“’ своите вработени?

Размислувањата на ова подрачје се дека комбинираната работа ќе бара приспособување на раководните нивоа на новиот начин на организирање на работата, редизајнирање на процесите и изнаоѓање  решенија за да им се помогне на вработените во услови на нови модалитети за работа.

Сава пензиско друштво истражи и ги праша своите менаџери на темата „Комбинирана работа“, а еве ги одговорите:

Врз основа на досегашното искуство на работа од дома или комбинирана работа најчести проблеми со кои се соочил менаџментот се:

  • Поместување на работното време и пролонгирање на работните процеси и по завршување на работното време;
  • Отежната комуникација поради отсуството на повремените непосредни контакти, кое го оптоварува времето и работењето; 
  • Недоволно изградени модели на следење на ефикасност и продуктивност.

Најчести позитивни искуства кои ги посочуваат од досегашното искуство на работа од дома или комбинирана работа, кои воедно би биле и најголема предност зошто да се организира работа од дома или комбинирана работа и во нормални услови се:

  • Флексибилноста на работното место, која дава можност за поголема адаптибилност на вработените;
  • Порационално искористување на времето. Не се губи време за доаѓање и заминување на работа, а воедно секој вработен има повеќе време за своето семејство;
  • Поинтензивна комуникација меѓу членовите во тимот;
  • Штедење на ресурси, како за компанијата (се намалуваат трошоците за греење/ладење, струја, вода…), така и за работникот ( намалени трошоци за гориво, храна, облека, паркинг).

Нашиот менаџмент поддржува комбинирана работа дома-канцеларија, при што за да се надминат предизвиците препорачуваат  формализиран процес и  дефинирани правила за  комбиниран систем на работа, имајќи ги предвид сите аспекти кои се релевантни, а притоа да се постигне соодветен баланс помеѓу барањата за работа и благосостојбата на работникот.

Како аспекти кои треба да се земат предвид во овој процес на формализација ги посочуваат: обезбедување на соодветна техничка опременост и реорганизација на работен простор, категоризација на работните процеси кои се подобни за работа од дома, начин на одобрување и начин на следење на работата од дома, обезбедување на адекватно окружување при работа од дома, дефинирање на начини на одржување на состаноци, формални и неформални, во рамки на секторски тимови или проектни групи, како и канали на комуникација, пристап до информацискиот систем, сигурност и контрола, како и јасна и редовна комуникација со менаџментот.

Сава пензиско друштво со својата навремена реакција, преку човечки инфраструктурни и ИТ ресурси успеа за брзо време да се приспособи на новата состојба, но состојбата ја потврди потребата секој работодавач да ја обликува културата на својата работна сила, која ќе вклучува создавање на системи во кои вработените ќе напредуваат физички и психички.

Оттука Друштвото ја препозна потребата  да изработи сеопфатна, добро дефинирана процедура за комбинирана работа, која ќе биде насочена кон зголемување на транспарентноста, флексибилноста и нов пристап на работа, кој ќе се фокусира на благосостојбата на вработените и поинспиративни форми на лидерство.